Vücutta yaygın olarak bulunan ağrı reseptörleri (ağrı algılayıcıları) ağrılı uyaranları sinir lifleri aracılığıyla omuriliğe iletir. Bu uyaran, omurilikten daha üst merkezlere doğru taşınarak beynin ağrı merkezlerine kadar iletilir ve ağrı hissi ortaya çıkar. Epidural bölgeye uygulanacak ağrı kesici ilaçlar bu ağrı iletimini omurilik düzeyinde kesintiye uğrattığından ağrının ortaya çıkışı engellenir. Bu yöntem akut ve kronik ağrının kontrolünde sıklıkla kullanılmaktadır. Epidural aralık adı verilen alan, kafa tabanından başlayıp kuyruk sokumuna kadar uzanan ve omuriliği saran zar yapının üstünde kalan boşluktur. Bu boşluğun içinde yağ dokusu ve kan damarları bulunur. Tüm omurilik yapısının etrafını saran ve koruyan kemik yapıya vertebra (omur) adı verilir. Omurga kemikleri arkada bir kemer gibi birleşerek boyun, sırt ve bel bölgesinde spinöz çıkıntılar adı verilen dikensi çıkıntılar oluştururlar.
Epidural kateter nasıl yerleştirilir?
Hasta yüz üstü veya yan pozisyonda skopi masasına yatırılır. Ağrının yerine göre sırt veya bel bölgesinde girişimin yapılacağı yer steril olarak silinip örtülür. Skopi(X-ışınları kullanarak görüntüleme sağlayan cihaz) kontrolü ile müdahalenin yapılacağı bölge görüntülenir. Girişimin yapılacağı seviyedeki spinöz çıkıntılar belirlenir ve iki çıkıntı arasından uygun iğne ile girilir. Tekniğe uygun olarak epidural alana girildiğinde skopi ile yerin uygunluğu kontrol edilir. Ucu epidural aralıkta olan iğnenin içinden kateter geçirilerek bu alana yerleştirilir ve iğne çıkartılıp kateter epidural alanda iken çıkmaması için sağlam bir şekilde deriye tespit edilir.
Kimlere epidural kateter takılabilir?
Kronik ağrısı olan hastalarda uygulanan geleneksel tedaviler ile yeterli analjezi ve yaşam kalitesi sağlanamadığında girişimsel tedaviler uygulanmalıdır. Epidural bölgeye uygulanan opioidlerle devamlı epidural analjezi, özellikle terminal dönem kanser hastalarında tercih edilmektedir. Ayrıca uygulanan lokal anestezik maddenin dozuna bağlı olarak farklı sinir sistemleri bloke edilebileceğinden kaynağı belirlenemeyen ağrı tiplerinde ağrının sebebi olabilecek sinir sistemini tespit edebilmek için de uygulanabilir.
Epidural kateter takılması işleminden önce ne yapılmalı?
- Girişim gününde başlayan veya daha öncesinden başlamış olan grip, sinüzit veya benzeri bir enfeksiyonunuz varsa yahut sebebi saptanmamış da olsa yüksek ateşiniz varsa girişimden önce mutlaka doktorunuza bildiriniz.
- Aspirin®, Coraspin® gibi kan sulandırıcı ilaçlar ve gingko biloba içeren Tebokan®, Bilokan® türü ilaçlar 4 gün önceden kesilmeli.
- Özel durumlarda kullanılan pıhtılaşma önleyici ilaçlar (Coumadin® , Plavix®) da size bu ilaçları kullanmanızı öneren hekimle görüşüp hekim onayını almanızın ardından en az 1 hafta önceden kesilmeli.
- Girişimin 4 saat öncesinden itibaren tamamen aç ve susuz kalmanız; herhangi bir katı-sıvı gıda, su ve çay almamış olmanız gerekmektedir. Eğer devamlı olarak kullanmanız gereken kalp, şeker veya tansiyon ilacı varsa doktorunuzla görüşerek ilaçları nasıl almanız gerektiğini sorunuz.
- Girişim günü mevcut en son tarihli görüntüleme yöntemi ve filmleri ( MR-EMG-Tomografi) beraberinizde getiriniz.
- Müdahalenin yapılacağı bölgede açık yara veya enfeksiyon düşündürecek cilt defektlerinin varlığında doktorunuza danışınız.
- Mutlaka size eşlik edebilecek bir refakatçi ile geliniz, yalnız gelmeyiniz.
Girişimden sonra ne olur?
Hastalar, işlemden sonraki gün gerekli görülürse hastanede takip edilir. Doktorunuz takip süresince ağrı kesici ilaçların dozu ve süresi ile ilgili ayarlamaları yapar. Hastalar için uygun ilaç ve dozları belirlenir. Hasta ve hasta yakınlarına ağrı kesici ilaçların olası etkileri konusunda eğitim verilir.
Kimlere Epidural kateter takılmaz?
- Hastanın yöntemi reddetmesi
- Kan pıhtılaşması bozuklukları,
- Vücuttaki sıvı azlığı(Hipovolemi),
- Girişim bölgesinde enfeksiyon
- Sistemik enfeksiyon
Riskler nelerdir?
- Beyin omurilik zarının delinmesi ve total spinal blok
- Beyin zarı altına ilaç yayılımı
- Beyin omurilik zarı üstündeki venlere girilmesi
- Beyin omurilik zarı üstünde kanama
- Beyin omurilik zarı üstündeki bölgede apse
- Ön omurga arteri sendromu (Anterior spinal arter sendromu)
- Epidural aralıkta kateterin kopması
- Lokal anestezik ajanların toksik etkileri
- Sırt ağrısı
- Mesane fonksiyonunda bozulma
- Sinirsel sekeller