Vücutta yaygın olarak bulunan ağrı reseptörleri (ağrı algılayıcıları) ağrılı uyaranları sinir lifleri aracılığıyla omuriliğe iletir. Bu uyaran, omurilikten daha üst merkezlere doğru taşınarak beynin ağrı merkezlerine kadar iletilir ve ağrı hissi ortaya çıkar. Epidural bölgeye uygulanacak ağrı kesici ilaçlar bu ağrı iletimini omurilik düzeyinde kesintiye uğrattığından ağrının ortaya çıkışı engellenir. Bu yöntem akut ve kronik ağrının kontrolünde sıklıkla kullanılmaktadır. Epidural aralık adı verilen alan, kafa tabanından başlayıp kuyruk sokumuna kadar uzanan ve omuriliği saran zar yapının üstünde kalan boşluktur. Bu boşluğun içinde yağ dokusu ve kan damarları bulunur. Tüm omurilik yapısının etrafını saran ve koruyan kemik yapıya vertebra (omur) adı verilir. Omurga kemikleri arkada bir kemer gibi birleşerek boyun, sırt ve bel bölgesinde spinöz çıkıntılar adı verilen dikensi çıkıntılar oluştururlar.

Epidural port kateter nasıl takılır?

Hasta yan pozisyonda skopi masasına yatırılır. Ağrının yerine göre sırt veya bel bölgesinde girişimin yapılacağı yer steril olarak silinip örtülür. Skopi(X-ışınları kullanarak görüntüleme sağlayan cihaz) kontrolü ile müdahalenin yapılacağı bölge görüntülenir(Şekil-1). Girişimin yapılacağı seviyedeki spinal çıkıntılar belirlenir ve iki çıkıntı arasından uygun iğne ile girilir. Tekniğe uygun olarak epidural alana girildiğinde skopi ile yerin uygunluğu kontrol edilir. Ucu epidural aralıkta olan iğnenin içinden kateter geçirilerek bu alana yerleştirilir ve iğne çıkartılıp kateter epidural alanda bırakılır. Cilt altından bir tünel açılarak kateterin diğer ucu bu tünel vasıtasıyla ön koltuk altı çizgisine kadar cilt altından ilerletilir. Bu bölgede ciltte 3-4 cm’lik kesi yapılır, port sistemi buraya yerleştirilir ve port sistemi kateterin ucuna takılır ve cilt tekrar dikilerek işlem sonlandırılır.

Kimlere epidural port kateter takılır?

Kronik ağrısı olan hastalarda uygulanan geleneksel tedaviler ile yeterli analjezi ve yaşam kalitesi sağlanamadığında girişimsel tedaviler uygulanmalıdır. Epidural olarak uygulanan opioidlerle devamlı analjezi özellikle terminal dönem kanser hastalarında tercih edilmektedir.

Epidural port kateter takılması işleminden önce ne yapılmalı?

• Girişim gününde başlayan veya daha öncesinden başlamış olan grip, sinüzit veya benzeri bir enfeksiyonunuz varsa yahut sebebi saptanmamış da olsa yüksek ateşiniz varsa girişimden önce mutlaka doktorunuza bildiriniz.
• Aspirin^®, Coraspin^® gibi kan sulandırıcı ilaçlar ve gingko biloba içeren Tebokan^®, Bilokan® türü ilaçlar 4 gün önceden kesilmeli.
• Özel durumlarda kullanılan pıhtılaşma önleyici ilaçlar (Coumadin^® , Plavix^®) da size bu ilaçları kullanmanızı öneren hekimle görüşüp hekim onayını almanızın ardından en az 1 hafta önceden kesilmeli.
• Girişimin 4 saat öncesinden itibaren tamamen aç ve susuz kalmanız; herhangi bir katı-sıvı gıda, su ve çay almamış olmanız gerekmektedir. Eğer devamlı olarak kullanmanız gereken kalp, şeker veya tansiyon ilacı varsa doktorunuzla görüşerek ilaçları nasıl almanız gerektiğini sorunuz.
• Girişim günü mevcut en son tarihli görüntüleme yöntemi ve filmleri ( MR-EMG-Tomografi) beraberinizde getiriniz.
• Müdahalenin yapılacağı bölgede açık yara veya enfeksiyon düşündürecek cilt defektlerinin varlığında doktorunuza danışınız.
• Mutlaka size eşlik edebilecek bir refakatçi ile geliniz, yalnız gelmeyiniz.

Epidural Port takıldıktan sonra ne olur?

Hastalar, işlemden sonraki gün hastanede takip edilir. Takip süresince hastanın ağrı kesici ilaçlarının dozu ve süresi ile ilgili ayarlamalar yapılır. Hastalar için uygun ilaç ve dozları belirlendikten sonra hasta ve hasta yakınlarına ağrı kesici ilaçların porttan uygulanması ve olası ilaç etkileri konusunda eğitim verilir.

Kimlere spinal port kateter takılmaz?

• Hastanın yöntemi reddetmesi
• Pıhtılaşma sistemi bozuklukları
• Vücut sıvı miktarında azalma(Hipovolemi),
• Girişim bölgesinde enfeksiyon
• Sistemik enfeksiyon

Riskler nelerdir?

• Beyin omurilik zarının delinmesi ve total spinal blok
• Beyin zarı altına ilaç yayılımı
• Beyin omurilik zarı üstündeki venlere girilmesi
• Beyin omurilik zarı üstünde kanama
• Beyin omurilik zarı üstündeki bölgede apse
• Ön omurga arteri sendromu (Anterior spinal arter sendromu)
• Epidural aralıkta kateterin kopması
• Lokal anestezik ajanların toksik etkileri
• Sırt ağrısı
• Mesane fonksiyonunda